Ανακαλύψτε την ιστορία, την αρχιτεκτονική και τα μυστικά των Βυζαντινών Ναών στην Αμάρυνθο Ευβοίας
Στον λόφο της Παλαιοχώρας, στην Αμάρυνθο της Νότιας Εύβοιας, στέκουν αγέρωχοι οι βυζαντινοί ναοί της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος. Πρόκειται για δύο από τα σημαντικότερα αξιοθέατα στην Αμάρυνθο, καθώς συνδυάζουν τη θρησκευτική κληρονομιά με μια εμβληματική τοποθεσία που προσφέρει πανοραμική θέα, μαγευτικά ηλιοβασιλέματα και ένα τοπίο που κόβει την ανάσα.
Γιατί να επισκεφθείτε τον χώρο των Βυζαντινών Ναών της Παλαιοχώρας στην Αμάρυνθο
- Ανακαλύψτε την ιστορία και την αρχιτεκτονική των ναών.
- Δείτε το μοναδικό ιερό με βόρειο προσανατολισμό.
- Γνωρίστε τις ανασκαφές για το Ιερό της Αμαρυσίας Αρτέμιδος.
- Συνδυάστε την επίσκεψη με παραλίες και εμπειρίες στην Αμάρυνθο και τη Νότια Εύβοια.
Οι Βυζαντινοί Ναοί της Παλαιοχώρας
Στην κορυφή του λόφου βρίσκεται το εκκλησάκι της Παναγίτσας, αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Ο μικρός μονόκλιτος ναός χρονολογείται στον 11ο ή 12ο αιώνα και έχει ανεγερθεί πάνω στα θεμέλια προχριστιανικού ιερού, πιθανότατα του Απόλλωνα, και δίπλα στα ερείπια ενός νεολιθικού οικισμού.

Στην κατασκευή του χρησιμοποιήθηκαν αρχαία μάρμαρα και πωρόλιθοι από προϋπάρχοντα κτίσματα, στοιχείο που φανερώνει τη μακραίωνη συνέχεια της ιστορίας στον συγκεκριμένο τόπο.
Κατά την ανάβαση, ο επισκέπτης συναντά και τον ναΐσκο της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος.

Οι δύο αυτοί ναοί συγκροτούν ένα σπάνιο σύνολο που μαρτυρά την ακμή του Βυζαντίου στην Εύβοια. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι το ιερό της Παναγίτσας είναι στραμμένο προς τον βορρά, μια ασυνήθιστη αρχιτεκτονική επιλογή που ξεχωρίζει από τους περισσότερους βυζαντινούς ναούς της χώρας.
Η ατμόσφαιρα του χώρου
Η εμπειρία της επίσκεψης δεν περιορίζεται στα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά. Δίπλα στο εκκλησάκι υψώνεται ένας τεράστιος ευκάλυπτος, που προσφέρει σκιά και μια αίσθηση δροσιάς, ενώ συμβολίζει τη δύναμη και την ανθεκτικότητα μέσα στον χρόνο.



Η θέα από την κορυφή του λόφου είναι μαγευτική: το Γεράνι Αμαρύνθου απλώνεται μπροστά σας, με τον Ευβοϊκό να λαμπυρίζει στο φως του ήλιου. Στις ώρες της ανατολής και κυρίως της δύσης, το τοπίο μετατρέπεται σε ένα φυσικό σκηνικό γεμάτο χρώματα, προσφέροντας τα πιο εντυπωσιακά ηλιοβασιλέματα της περιοχής. Η τοποθεσία έχει χαρακτηριστεί από επισκέπτες ως ένα από τα πιο φωτογενή σημεία της Νότιας Εύβοιας.
Το Ιερό της Αμαρυσίας Αρτέμιδος
Η Παλαιοχώρα δεν φιλοξενεί μόνο βυζαντινά μνημεία. Από το 2006, η Ελβετική Αρχαιολογική Σχολή, σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Εύβοιας, πραγματοποιεί συστηματικές ανασκαφές στη δυτική πλευρά του λόφου. Στόχος είναι ο εντοπισμός του περίφημου Ιερού της Αμαρυσίας Αρτέμιδος, ενός από τα πιο σημαντικά ιερά της αρχαίας Ερέτριας, γνωστού από επιγραφές και αρχαίες πηγές.
Οι έρευνες έχουν φέρει στο φως αρχαιολογικά κατάλοιπα που καλύπτουν μια περίοδο από την 3η χιλιετία π.Χ. έως και τα βυζαντινά χρόνια. Ένα από τα σημαντικότερα ευρήματα είναι μια στοά μήκους 40 μέτρων, που ανάγεται στην ύστερη Κλασική και Ελληνιστική εποχή και πιθανότατα σχετίζεται με το ιερό της θεάς.
Η μακρά παρουσία και η έντονη λατρεία της Αρτέμιδος στην περιοχή επιβεβαιώνονται από τα κτήρια που εντοπίστηκαν, από θραύσματα αρχιτεκτονικών μελών αλλά και από την ιστορική συνέχεια του χώρου. Το γεγονός ότι οι βυζαντινοί ναοί οικοδομήθηκαν σε γειτνίαση με το ιερό αυτό, υπογραμμίζει τη σημασία που αποδιδόταν στον λόφο της Παλαιοχώρας μέσα στους αιώνες.
Τι άλλο να δείτε και να κάνετε στην Αμάρυνθο Ευβοίας
Η Αμάρυνθος δεν περιορίζεται μόνο στους ναούς της Παλαιοχώρας, αποτελεί βάση για περιηγήσεις, γεύσεις και στιγμές που αξίζουν.
- Βόλτες στο παραλιακό μέτωπο: Περπατήστε κατά μήκος της θάλασσας, απολαύστε έναν καφέ ή ποτό με θέα στο κύμα και χαλαρώστε υπό το φως του ηλιοβασιλέματος.
- Γαστρονομία με θέα: Στις παραθαλάσσιες ψαροταβέρνες θα δοκιμάσετε φρέσκο ψάρι και θαλασσινά. Ταυτόχρονα, οι παραδοσιακές ταβέρνες και τα ψητοπωλεία προσφέρουν κρέατα στα κάρβουνα και ελληνικούς μεζέδες, πολλές φορές με πανοραμική θέα προς τη θάλασσα ή το γύρω τοπίο.
- Μονή Αγίου Νικολάου Άνω Βάθειας: Σε υψόμετρο, στους πρόποδες του Σερβουνίου (Κοτύλαιο), περίπου 8 χλμ από την Αμάρυνθο, βρίσκεται η ιστορική μονή του Αγίου Νικολάου. Σύμφωνα με την παράδοση, ιδρύθηκε τον 15ο αιώνα, μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης, και αποτέλεσε σημαντικό πνευματικό κέντρο της περιοχής. Το καθολικό της στέκει στη σκιά ενός αιωνόβιου πλατάνου και αποτελεί μοναδικό δείγμα θρησκευτικής αρχιτεκτονικής της εποχής. Η τοποθεσία της, μέσα σε καταπράσινο τοπίο με όμορφη θέα, την καθιστά ένα από τα πιο ξεχωριστά μνημεία της Αμαρύνθου.
- Χωριό Γυμνό και ο μεσαιωνικός πύργος: Λίγο πιο ψηλά από την Αμάρυνθο βρίσκεται το γραφικό χωριό Γυμνό, που ξεχωρίζει για τον μεσαιωνικό του πύργο και την παραδοσιακή του ατμόσφαιρα.
- Ορεινές αποδράσεις – Σέτα και Ξηροβούνι: Το αλπικό χωριό Σέτα, χτισμένο σε μεγάλο υψόμετρο, ξεχωρίζει για τον παραδοσιακό του χαρακτήρα, τον καθαρό αέρα και τη γνήσια φιλοξενία. Οι ταβέρνες του είναι ξακουστές για τα εξαιρετικά κρεατικά τους, ενώ το μικρό υπαίθριο θέατρο στο χωριό προσθέτει μια ιδιαίτερη πολιτιστική πινελιά. Οι διαδρομές προς το Ξηροβούνι θεωρούνται εμβληματικές, ιδανικές για πεζοπορία, jeep adventures και mountain bike, καθώς περνούν μέσα από καταπράσινα δάση και σημεία ιδιαίτερου ενδιαφέροντος, όπως το ξωκλήσι της Παναγίας Αμπουδιώτισσας, που ενισχύει την αίσθηση του αυθεντικού ορεινού τοπίου.
- Παραλίες της Αμαρύνθου: Στις δύο πλευρές του οικισμού απλώνονται πολλές παραλίες με διαφορετικό χαρακτήρα. Ορισμένες διαθέτουν beach bars και ξενοδοχεία για πιο κοσμοπολίτικη εμπειρία, ενώ άλλες παραμένουν πιο ήσυχες, ιδανικές για όσους αναζητούν χαλάρωση και επαφή με τη φύση.





Τα εκπληκτικά τοπία της περιοχής / Photo Amazing Evia
Σχεδιάστε την επίσκεψή σας στην Αμάρυνθο
Οι ναοί της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος στον λόφο της Παλαιοχώρας δεν είναι απλώς μνημεία, είναι ένα ταξίδι στον χρόνο και στην ψυχή της Εύβοιας. Εδώ η ιστορία συναντά τη φυσική ομορφιά, η θρησκευτική παράδοση αγγίζει τη γαλήνη της θάλασσας και κάθε βήμα αποκαλύπτει ένα κομμάτι πολιτιστικής κληρονομιάς.

Συνδυάστε την επίσκεψή σας με βόλτες στην παραλία Αμαρύνθου, γεύσεις από τοπικές ταβέρνες, εξορμήσεις στα γύρω χωριά και χαλάρωση στις παραλίες. Η Αμάρυνθος σας περιμένει για να ζήσετε μια εμπειρία που θα μείνει αξέχαστη.
Προγραμματίστε το ταξίδι σας και ανακαλύψτε έναν προορισμό που ενώνει την παράδοση με την αυθεντική ομορφιά της Νότιας Εύβοιας.





